ORAS na para wakasan ang Duterte legacy na pinalobong confidential at intelligence funds.
Panawagan ito ni Bagong Alyansang Makabayan (Bayan) Chairperson at Makaban senatorial candidate Teddy Casiño kasunod ng pinakahuling natuklasan ng Commission on Audit (COA) na ang Office of the President ay gumastos ng P4.6-B confidential and intelligence funds noong 2023, nalampasan ang lahat ng pinagsamsang ahensyang nakatutok sa national defense at security.
Binigyan diin ni Casiño, ang mas nakakagulat, maging ang Office of the Vice President, na walang mandato na magsagawa ng intelligence o security operations, ay naglabas ng P375M confidential funds, na nahigitan pa ang pinagsamang alokasyon ng Department of National Defense, National Security Council, at National Intelligence Coordinating Agency.
“More shockingly, even the Office of the Vice President, with no mandate to conduct intelligence or security operations, disbursed P375M in confidential funds, outspending the combined allocations of the Department of National Defense, the National Security Council, and the National Intelligence Coordinating Agency,” aniya.
Dahil may likas na katangian aniya ang CIF na pinaka-hindi malinaw kaya’t pinakamadaling abusuhin sa lahat ng ginagasta.
Ang nakamamanghang pagtaas sa paggamit nito ng OP ay isang legacy aniya ng Duterte presidency, kung saan ang mga alokasyon ng CIF ay lumaki nang husto mula sa 500 milyon noong siya ay nanunungkulan noong 2016, na tumaas sa 2.5 bilyon noong 2017 at umabot sa nakakagulat na 4.5 bilyon taun-taon sa ikalawang kalahati ng kanyang termino.
“The staggering increase in its use by the OP is a legacy of the Duterte presidency, where CIF allocations ballooned exponentially from 500 million when he assumed office in 2016, increasing to 2.5 billion in 2017 and reaching a staggering 4.5 billion annually by the second half of his term,” wika ni Casiño.
Itinuturo ng mga pagsisiyasat ng House Quad Committee ang mga CIF ni Duterte bilang posibleng pinagkunan ng pondo para sa kanyang nabigong drug war at mga operasyon ng death squad.
Giit ni Casiño, ipinagpatuloy ni Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos ang pamana ni Duterte ng mga lumaking CIF at ibinahagi pa niya ang bounty sa anak ni Duterte na si Vice President Sara Duterte.
Binigyan niya si VP Duterte ng P125M ng sarili niyang kumpidensyal na pondo noong 2022 at P650M noong 2023 para gawin ang gusto niya at Angayon ay alam na ng publiko kung saan napunta iyon.
“Pres. Bongbong Marcos continued Duterte’s legacy of bloated CIFs and even shared the bounty with Duterte’s daughter, Vice President Sara Duterte. He provided her P125M of her own confidential funds in 2022 and P650M in 2023 to do as she pleased. We now know where that went,”dagdag ng Makabayan senatorial bet.
Dapat aniyang agad na kumilos ang bicameral conference committee sa 2025 budget upang buwagin ang pinalaking alokasyon ng CIF sa OP.
Bilang panimula aniya ay maaari nitong ibalik ang CIF budget ng OP sa mga antas ng bago umupo ang administrasyong Duterte.
Dapat din aniya itong magdagdag ng mga espesyal na probisyon sa 2025 General Appropriations Act na nagtitiyak ng mas mahigpit na mga parameter at higit na transparency sa paggamit ng mga CIF, tulad ng hindi pagpapahintulot sa mga sertipikasyon lamang bilang isang paraan ng pag-liquidate ng mga pondo, o pag-aatas sa COA na magsagawa ng mga regular na espesyal na pag-audit para isumite sa Kongreso para sa pagsusuri.
Samantala, kailangan aniyang imbestigahan ng Kongreso kung saan napunta ang lumobong paggastos ng CIF ng Pangulo mula pa noong panahon ni Duterte hanggang kay Marcos.
“Transparency and accountability does not stop with the OVP. It goes all the way to the top,” anang Makabayan senatorial candidate.
“Dapat tanggalin na ang ganitong sikretong pondo sa mga opisinang hindi kailangan nito. Ipaubaya ang intelligence at security operations sa mga ahensyang maalam at may mandato para rito,” dagdag niya.
“We cannot allow such discretionary funds to be treated as a personal piggy bank by those in power. Congress must end this culture of fiscal impunity and protect the people’s taxes from being misused,” pagtatapos ni Casiño. (ROSE NOVENARIO)